Profesyonel müzik piyasasına giriş – Sıkça Sorulan Sorular
Bu sayfada müzik iş piyasası konusu hakkındaki tüm önemli sorular yanıtlanıyor. Burada sunulan bilgilerin sadece yönlendirme amaçlı olduğuna ve yasal danışmanlık ile vergi danışmanlığı yerine geçmediğine dair atıfta bulunmak isteriz. Bu bilgilerin doğruluğuna, güncelliğine veya eksiksizliğine dair sorumluluk kabul edilmemektedir.
Müzisyen olarak iş kurmak
İşçiler:
- İşvereni ile bir iş sözleşmesine veya hizmet sözleşmesine sahiptir.
- İşin zamanına, süresine, yerine ve türüne gör işverenin talimatlarına uyulmak zorunda olup işverenin işletme akışlarına bağlı olunur.
- Bir vergi karnesine sahip olursunuz, size sigorta yapılır ve işveren sağlık sigortası, emeklilik sigortası, işsizlik sigortası vs. için masrafların neredeyse yarısını üstlenir.
- Hastalık durumunda prensip olarak maaş ödenmeye devam edilir ve işsizlik durumunda işsizlik parası ödenir.
Serbest çalışanlar:
- Bir işveren ile bir iş sözleşmesine/hizmet sözleşmesine sahip olunmaz, bir işverenle örn. sadece bir istisna sözleşmesine sahip olunur.
- Faaliyet ve çalışma zamanı isteğe göre tasarlanabilir ve nerede, ne zaman ve nasıl çalışılacağı belirlenebilir.
- İşletme açısından riske sahip olunur.
- Hastalığa (ve işsizliğe) karşı sigortanıza ve emekliliğinize vs. ait masrafları kendiniz karşılamalı ve bunlarla ilgilenmelisiniz.
- Dikkat: Öncelikli olarak bir işveren için çalışıyorsanız, bu söz konusu „Sözde serbest çalışma“ durumuna yol açabilir – Bu durum, işveren için (ve kısmen serbest çalışanlar için) yüksek ilave ödemelere neden olabilir.
https://www.handbookgermany.de/de/self-employment
Birlikte bir işletme kurmak için bir yasal biçim üzerine karara varılmalıdır. Bunun için genelde medeni hukuk (GbR) uyarınca birden çok kişi ile basit bir birliktelik olan adi ortaklık seçilir. Sorumluluğu kısıtlamak isteyenler, bir „UG“ veya „GmbH“ de kurabilir – Ancak bu çok daha fazla bürokrasi ve çaba gerektirir. Buradan birçok bilgiye ulaşılabilir:
Evet, sabit işçi sıfatıyla faaliyetlerin yanında aynı zamanda serbest çalışmak mümkündür. Ancak, iş sözleşmenizdeki herhangi bir koşulun ihlal edilmemesine ve örn. işverenle rekabete girilmemesine ve haftada çok fazla saat çalışılmamasına dikkat edilmelidir. Serbest çalışma faaliyetini önceden işveren tarafından onaylatmak en iyisidir. İşçi faaliyetlerine göre serbest çalışmada daha fazla para kazanılıyorsa, sosyal sigortalarda değişikliklere yol açabilir. Vergi dairesinin de bilgilendirilmesi gerekmektedir.
Özel okulda veya devlet ya da özel müzik okulunda ders verilebilir. Müzik okullarında ya sabit şekilde ya da ücret bazında serbest çalışma olarak çalışmak mümkündür. Ancak sabit iş sözleşmeli pozisyonlar nadirdir.
Açık iş pozisyonları örn. burada bulunabilir:
İş kuran herkes „Vergi kaydı formu“ ile vergi dairesine kaydolmalıdır. Bu, vergi idaresinin hizmet portalı (ELSTER) üzerinden dijital teslim edilebilir. Ardından vergi numarasına sahip olunur.
- Öncelikle şu bağlantı üzerinden bir kullanıcı hesabı oluşturulması gerekmektedir: https://www.elster.de/eportal/start
- Ardından erişim bilgileri, kayıt sırasında belirtilen adrese posta aracılığıyla gönderilir (kapıda veya posta kutusunda kendi adınızın yazdığından emin olun).
Akabinde şu bağlantı üzerinden forma ulaşılabilir ve form çevrimiçi doldurulabilir: https://www.elster.de/eportal/formulare-leistungen/alleformulare/fseeun
Sanatçı sosyal sigortası, serbest çalışan sanatçıları ve yayımcıları yasal sosyal sigortanın (sağlık, bakım ve emeklilik sigortası) korumasına dahil eder. Bunun belirleyici özelliği, serbest çalışan sanatçıların ve yayımcıların primlerinin sadece yarısının kendileri tarafından ödenmesi ve bu sayede işçiler ile aynı avantajlara sahip olmalarıdır.
Resmiyette „Sanatçı Sosyal Sigorta Yasası“ (KSVG) olarak adlandırılan bu yasa, prensip olarak sanatsal faaliyetlerini sürekli ve ticari olarak sürdüren tüm yayımcılar ve sanatçılar için geçerlidir. Her yıl en az 3.900 Avro’luk bir gelire ulaşmaları gerekir.
Başvurmak için kapsamlı bir başvuru formu doldurmanız ve birkaç ay süren işlemlerden sonra KSVG kapsamında söz konusu zorunlu sigortalı olduğunuzun yazılı onaylanmasından önce serbest çalışan olduğunuza dair çeşitli belgeler ibraz etmeniz gerekir.
Henüz ara sıra ortaya çıkan bir yanlış anlaşılmaya karşı olarak: KSK bir sağlık sandığı değildir, sadece bir kliring ofisi gibi çalışır: Sigortalılardan katkı paylarını toplar, kendisi %50 ekler ve katkı paylarını sorumlu sigorta sağlayıcılarına öder. Halihazırda bulunduğunuz yasal sağlık sandığında kalmaya devam edebilir veya farklı bir sandığı seçebilirsiniz. Belirli koşullar altında bireysel sağlık sandığına geçebilir veya KSK tarafından katkı paylarıyla mevcut bir bireysel sağlık sigortası poliçesine devam edebilirim. Ancak, yasal sağlık sigortasından muaf tutulmak sadece mesleğe yeni başlama veya daha yüksek bir gelire sahip olma durumunda mümkündür. Prensip olarak, bu yalnızca sürekli yüksek bir gelir durumunda mantıklıdır, yani bu sebeple çoğu KSK sigortalıları için önerilir bir alternatif değildir. Yasal emeklilik sigortası Alman Emeklilik Sigortası Birliği aracılığıyla sağlanmaktadır.
Bu bağlamda en ilginç sorulardan biri de şudur: Bunların hepsi bana ne kadara mal olacak? KSK katkı payı hesaplamasının temelini, sigortalı kişinin öngördüğü yıllık gelir tahmini oluşturmaktadır. Tahmin daima söz konusu takvim yılı için gerçekleştirilir. Öngörülere göre ödemeler artar veya azalır (bkz. örnek hesaplama). Gelir öngörülerine yönelik koşullar değişirse bunu KSK’ya bildirmek her zaman mümkündür. Yeni tahmin ardından bildirimi takip eden aydan itibaren yeni katkı payı hesaplamasında dikkate alınır. KSK’da geriye yönelik geri ödeme veya katkı payı iadesi yoktur. Bu bağlamda bir katkı payı izleme yönetmeliğinin mevcut olduğu belirtilmektedir. KSK bu yönetmeliğe dayanarak, tahmini ve gerçek gelir arasında çok fazla fark olup olmadığından emin olmak ve gerektiğinde zorunlu sigorta için asıl gerekliliklerin hala karşılanıp karşılanmadığını kontrol etmek amacıyla rastgele incelemeler gerçekleştirir. Bunun neticesinde serbest sanat/yayımcılık faaliyetleri için gelir vergisi beyannameleri talep edilmektedir.
Ancak her durumda geçerlidir: Sanatçı Sosyal Sigorta Yasası serbest çalışanlara yönelik, bireysel durum ve ihtiyaçlara göre tamamlanabilecek ve genişletilebilecek temel sosyal güvenlik için optimum bir temel oluşturmaktadır (bkz. yasal kaza sigortası, bireysel ek sigortalar).
KSK sigortalıları 7. haftadan itibaren hastalık parası alır. Daha erkenden hastalık parası almak için ilave isteğe bağlı sigorta yaptırmak da mümkündür.
Mesleğe bağlı kazalara karşı yönetim meslek sendikasında isteğe bağlı sigorta yaptırılabilir:
Normal kazalar için örn. Mannheimer Versicherung (Bağlantı: www.mannheimer.de) aracılığıyla, DTKV veya Verdi üyeleri için daha ekonomik oranlar vardır.
Müzik enstrümanlarına Mannheimer Versicherung’da (Bağlantı: www.mannheimer.de) sigorta yaptırılabilir. Burada da DTKV veya Verdi üyeleri için daha ekonomik oranlar vardır.
Muhasebe, vergiler, vergi dairesi, GEMA
Evet, gelirim veya kazancım belirli bir sınırı aştığında (2023: 10.908 Avro) Almanya’da gelir vergisi ödemek zorundayım. Vergileri, bu sınırın ötesinde bulunan gelir veya kazanç için ödemek zorundayım.
Müzisyen olarak serbest çalışan olunduğunda ve kazanç elde edildiğinde daima bir gelir vergisi beyanında bulunulmalıdır. Ancak sözleşmeli bir müzisyen olarak bir vergi beyanında bulunmak da faydalı olabilir.
Serbest çalışan bir müzisyen olarak satış vergisi (KDV) faturalandırıyorsanız düzenli olarak satış vergisi beyannamesinde de bulunmanız gerekir.
Yıllık gelir vergisi beyannamesi takip eden yılın 31 Mayıs tarihine kadar teslim edilmelidir. Bir vergi danışmanı desteği ile bu vade uzatılabilir. Serbest çalışan müzisyen olarak „Ek S“ altında kazanç belirtilmelidir. Bu amaçla bir gelir fazlalık hesaplaması (EÜR) hazırlanması, yani tüm gelir ve giderlerden elde edilen kazancın hesaplanması gerekir.
Prensip olarak her serbest çalışan faturalarına satış vergisi eklemek zorundadır. Standart satış vergisi %19 oranında olup indirimli vergi oranı %7’dir. İndirimli vergi oranı, mesela telif hakkı korumalı eserlerin veya hizmetlerin sağlanmasında geçerlidir. Satış vergisi ekleyen herkes öre yandan ön vergiyi de düşebilir.
Ancak serbest çalışan müzisyen olarak satış vergisinden muaf tutulmak da mümkündür, örn.:
- „§ 4 No. 20 a) UstG“ uyarınca muafiyet: Konserler için ücret talep eden müzisyenler bundan faydalanabilir (Bağlantı: ww
- „§ 4 No. 21 a) bb) UstG“ uyarınca muafiyet: Dersleri için fatura oluşturan müzik öğretmenler bundan faydalanabilir
- 19 uyarınca küçük ölçekli işletme mevzuatı: Yılda çok düşük kazanç elde eden herkes bundan faydalanabilir. Söz konusu „Küçük ölçekli işletmeler“ satış vergisi hesaplamasını yapmayabilir ancak öte yandan satış vergisini de düşemezler. Bir önceki takvim yılında 22.000 Avro üzerinde kazanca sahip olmamalılar ve devam eden takvim yılında 50.000 Avro kazancı aşmamaları öngörülmelidir.
Bu genelde çok az gideriniz varsa ve özellikle şahıslara yönelik fatura oluşturuyorsanız (veya evrak işlerini azaltmak istiyorsanız) faydalı olacaktır. Şüphe durumunda bir vergi danışmanına başvurulabilir ve kendisi ile en mantıklı çözüm hakkında görüşülebilir.
Satış vergisi muafiyeti söz konusu olmadığında, düzenli olarak satış vergisi beyannamesinde bulunmak gerekir (Bağlantı: wwwwww).
„Entegre orta öğretim okullarda (ISS) ve Gymnasium’larda müzik öğretmenliği – Yatay geçiş“ yüksek lisans programı, sanat veya sanat-pedagojik eğitimi programları mezunlarına yöneliktir.
Ön araştırmalar üzerine kurulan bu program, entegre orta öğretim okullarında ve Gymnasium’larda müzik öğretmenliği için gerekli sanatsal, pedagojik ve bilimsel bilgileri ve becerileri aktarır.
Uluslararası başvuranlar, yeterli Almanca dil bilgisine sahip olduklarını kanıtlamalıdırlar:
Başvurmak amacıyla Almanca B1 dil belgesi ve kayıt işlemleri için Almanca C1 dil belgesi.
https://www.udk-berlin.de/studium/quereinstiegsmaster-lehramt-musik/
Eyalet adalet idarelerine ait sözlü ve yazılı tercüman veri tabanı.
https://www.justiz-dolmetscher.de/Recherche/de/Suchen
Bundesverband der Dolmetscher und Übersetzer e.V. (Federal sözlü ve yazılı tercümanlar birliği) veri tabanı:
https://bdue.de/der-bdue
Serbest çalışan müzisyenlere yönelik pedagojik ileri eğitim (Kasım 2023’ten itibaren)
WeTek gGmbH’nin Creative Service Center’i (Yaratıcı Hizmet Merkezi), Kasım 2023’ten itibaren ARTPAED programı kapsamında, özellikle tüm serbest çalışan müzisyenlere yönelik müzik aktarımı ve kültürel eğitim alanı için pedagojik eğitim sunmaktadır.
Daha fazla bilgi için: https://wetek.de/creative/musicpaed-zertifikatskurs/
Fonlar, ileri eğitim, prova odaları, iş ilanları vs.
Evet, aşırı şekilde veya uzun süre olmadığı sürece prensip olarak kendi evimde prova yapabilirim. Ancak, akşamları saat 22 ile sabahları 7 arasında ve öğlen saat 13 ile 15 arasında istirahat saatleri vardır – Bu saatlerde prova yapmamak iyi olur. Yine de komşuları çok fazla rahatsız etmeme konusuna dikkat edilmelidir.
Kultur Räume (Kültür Odaları) Berlin
https://kulturraeume.berlin/kultur-raeume-kontingente
Eyalet Müzik Kurulu oda veri tabanı:
https://www.landesmusikrat-berlin.de/service/raumkoordination/raumdatenbank/
Musicboard Berlin’e genel bakış:
https://www.musicboard-berlin.de/vermittlung/proberaeume/).
Diğer yardımcı bağlantılar:
https://www.proberaumplattform-berlin.de/anbieterliste/
Kreativ Kultur Berlin, kendi web sitesi üzerinde bir projeye yönelik uygun bir sponsor arayışına, başvuruya, proje tanımına veya maliyet ve finansman planına yardımcı olacak birçok önemli bilgi sunmaktadır. Söz konusu web sitesinde ayrıca fon programlarına yönelik bir veri tabanı ve fon alanından teknik terimlerin yer aldığı bir sözlük bulunmaktadır.
www.kreativkultur.berlin/de
Alman Vakıf Merkezi
Alman Vakıf Merkezi çatısı altında yüzlerce vakıf bulunmaktadır. Web sitesi aracılığıyla müzik projelerine yönelik fon veya burs sunan vakıfları aramak mümkündür.
www.deutsches-stiftungszentrum.de/ueber_uns/faq/foerdersuche
Musicboard
Musicboard Berlin GmbH, Berlin’in pop müzik alemini yani popüler müziğe ait tüm türleri destekliyor. Bu sırada yeni fikirler teşvik edilir ve projeler haline getirilir. Musicboard Berlin GmbH, beş farklı fon programı (Karrieresprungbrett (Kariyer Atlama Tahtası) Berlin, Pop im Kiez (Kiez’de Pop), Festival Fonu, Burslar ve Mekanlar, Teşvik Fonu) ile Berlin’in pop müzik alemindeki müzisyenleri yeni fikirler geliştirmeleri ve inovatif konseptler denemeleri konusunda motive etmeyi amaçlamaktadır.
www.musicboard-berlin.de
Alman Müzik Bilgi Merkezi
Alman Müzik Bilgi Merkezi web sitesi üzerinde, müzik alanında faaliyet gösteren fon kuruluşlarının bir listesi bulunmaktadır. Bunlar arasında odak noktası müzik olan vakıfların yanı sıra kültür ve sanatın diğer alanlarında faaliyet gösteren vakıflar da yer almaktadır.
www.miz.org/institutionen-uebersicht
Förderprogramme Musik (Müzik Fon Programları) Berlin
Berlin Senatosu’na ait kültür idaresi, özellikle yeni müzik (çağdaş müzik, klasik modernizm veya ses sanatı) ve koro alanındaki müzik projelerini teşvik etmektedir. Caz alanındaki projeler de teşvik edilmekte olup burslar ve prova odaları sağlanmaktadır. Disiplinler arası programlardaki (Kültürlerarası projeler, uluslararası kültürel değişim ve kadın sanatçıların teşvik edilmesi) müzik projeleri de desteklenmektedir.
www.berlin.de/sen/kultur/foerderung/foerderprogramme/musik
Baden-Württemberg Ses Sanatçılar Birliği’ne ait ücret standartları:
https://www.dtkv-bawue.de/post/7-auflage-der-honorarstandards-des-tkv-baden-wuerttemberg-2023
Kamu teşvikli müzik projelerine ve orkestra ile korolardaki yardımcı faaliyetlere yönelik unisono’nun asgari ücret standardı:
https://uni-sono.org/wp-content/uploads/2023/09/Info-Flyer-Mindest-und-Aushilfenhonorarepdf.pdf
Berlin’de devlet okullarında öğretmenlik yapmak istiyorsanız ancak öğretmen olarak mesleki yeterliliğinizi Almanya dışında bir ülkeden aldıysanız mesleki yeterliliğinizin denkliğine ihtiyacınız vardır:
https://www.berlin.de/sen/bjf/anerkennung/lehramtsabschluesse/
„Entegre orta öğretim okullarda (ISS) ve Gymnasium’larda müzik öğretmenliği – Yatay geçiş“ yüksek lisans programı, sanat veya sanat-pedagojik eğitimi programları mezunlarına yöneliktir.
Ön araştırmalar üzerine kurulan bu program, entegre orta öğretim okullarında ve Gymnasium’larda müzik öğretmenliği için gerekli sanatsal, pedagojik ve bilimsel bilgileri ve becerileri aktarır.
Uluslararası başvuranlar, yeterli Almanca dil bilgisine sahip olduklarını kanıtlamalıdırlar:
Başvurmak amacıyla Almanca B1 dil belgesi ve kayıt işlemleri için Almanca C1 dil belgesi.
https://www.udk-berlin.de/studium/quereinstiegsmaster-lehramt-musik/